Vücudî (subuti, meani) Sıfat Nedir ve Nelerdir?

Yaratılmışlarda mecazen bulunan, Allah-u Teâlâ’da da tam ve eksiksiz olarak bulunan sıfatlardır. 1) HAYAT: Allah-u Teâlâ’nın subûtî sıfatlarından birincisi olan hayat, yüce yaratıcının var olduğunu ve hayatta diri bir şekilde bulunduğu ifade eder. Fakat Allah-u Teâlâ’nın hayatı yalnızca kendisine has olmakla birlikte, başka hiçbir varlığın hayatına benzememektedir. 2) İLİM: İlim, Allah-u Teâlâ’nın tüm şeyleri bildiğini ve sonsuz bir ilim gücüne sahip olduğunu ifade etmektedir. Yüce yaratıcının ilmi, başka bir varlığın taşıdığı ilme benzememektedir. Olmuşu, olanı, olacağı, geçmişi, geleceği, gizliyi, açığı bilir. Allah-u Teâlâ’nın ilmi yaratılmışların ilmine benzemez, artmaz ve eksilmez. O her şeyi ezelde bilir. İlim sıfatının Allah-u Teâlâ’ya ait oluşu kesin ve kaçınılmazdır; zıddı olan bilgisizlik ve unutma ise O’nun hakkında imkânsızdır. 3) SEMÎ: Allah-u Teâlâ’nın subûtî sıfatlarından üçüncüsü olan Semî, Allah-u Teâlâ’nın hiçbir şeyin aracılığı olmaksızın bütün şeyleri işittiğini ifade etmektedir. Onun duyması da diğer varlıkların duymasına benzememekte olup sadece kendisine özeldir. 4) BASAR: Basar, Allah-u Teâlâ’nın herhangi bir şeye ihtiyacı bulunmaksızın tüm şeyleri görebildiğini ifade etmektedir. Zaman ve mekân sınırı olmaksızın bütün şeyleri gören yüce yaratıcının görmesi de benzersizdir. 5) İRADE: Allah-u Teâlâ’nın subuti sıfatlarından beşincisi olan irade, yüce Mevlâ’nın aklen mümkün olan her şeyi isteme ve dileme gücü bulunduğu ifade eder. Bir varlığın veya olayın belirli şekilde ve belirli bir zaman ve mekânda meydana gelmesini sağlayan Allah-u Teâlâ’nın iradesidir. Allah-u Teâlâ’nın iradesi olmaksızın hiçbir varlık veya olay meydana gelemez. 6) KUDRET: Kudret, Allah-u Teâlâ’nın her şeye ve herkese gücünün yettiğini ve gücünün tüm varlıklar karşısında üstün geldiğini ifade etmektedir. 7) KELÂM: Allah-u Teâlâ’nın subûtî sıfatlarından yedincisi olan kelâm, yüce yaratıcının herhangi bir ses veya harfe ihtiyacı olmaksızın kelâm sahibi olması mânasındadır. Allah-u Teâlâ, bu sıfatı ile peygamberlerine kitaplar göndermiş, Musa (aleyhisselam) gibi bazı peygamberlerine de bu sıfatıyla kelâm buyurmuştur. Allah-u Teâlâ’nın kelâm sıfatının mâhiyeti, biz kulları tarafından tam olarak bilinemez. Âyette şöyle buyurulur: “Şâyet yeryüzünde bulunan ağaçlar kalem olsa ve denizler de mürekkep olsa, ayrıca yedi deniz daha bu denize katılsa yine de denizler tükenir, Allah-u Teâlâ’nın kelimeleri tükenmez.”22 Onun kelâmı, ses ve harflerden meydana gelmemiştir. Allah-u Teâlâ bu sıfatı ile emreder, yasaklar ve haberler verir. 8) TEKVİN: Tekvin, Allah-u Teâlâ’nın yaratma, yoktan var etme sıfatını ifade eder. O, ezelî ilmiyle bilip dilediği her şeyi sonsuz gücü ile yaratmıştır. Yaratmak, rızık vermek, diriltmek, öldürmek, nimet vermek, azap etmek ve şekil vermek Allah-u Teâlâ’nın tekvin sıfatının sonuçlarıdır.