Tasavvuf Nedir? Sofi Kimdir?

Tasavvuf, kalbi ve diğer hisleri ıslah edecek usullerin bulunduğu ilimdir. Tasavvuf kal (söz) ilmi değil hâl (davranış) ilmidir. İnsanların itikatlarını saf hale getirmenin ve amelleri tam bir şekilde yapmanın adıdır. Tasavvuf şeriattan gayrı bir şey değildir. Şeriatı kalben yaşamaktır. Örneğin şeriat bizlere dilimiz ile yalan söylememeyi emreder. Tasavvuf ise yalanı dilden arındırmakla beraber kalpten arındırmayı emreder. Şeriat zahire, tasavvuf ise zahir ile beraber batına bakar. İmam Gazâli (rahimehullah) tasavvufu tanımlarken: “Kalbi halisane bir şekilde Allah-u Teâlâ’ya yöneltmek ve Allah-u Teâlâ’nın dışındaki şeylerin ne zararı ne de faydası olmadığına inanmaktır” demiştir. Tasavvufa girenlere sofi denir. Suf Arapça’da yün demektir. Eskiden sofilerin adetlerinden biri de vücutlarına eziyet verip, kendilerini dünya zevklerinden uzaklaştırarak dünyaya dalmaktan alıkoymak için yamalı ve yün kıyafet giymekti. Bu sebepten ötürü sofi dendiği söylenir. Ancak bu usul sonradan terk edilmiştir. Ariflerden biri “eğer yün giymekle sofi olunsaydı koyunlar peygamber olurdu” demiştir. Ve böylelikle sofilerin yün kıyafet giymesi gerektiği iddiasını çürütmüştür. Tercih edilen görüşe göre “sufi” kelimesi “saf ve duru olmaktan gelir” Çünkü hakiki sofiler tüm benlikleriyle saf ve duru bir şekilde kendini Allah (celle celâluhû) yoluna adamışlardır. Meşhur sofilerden Yunus Emre (kuddise sirruh) şöyle demiştir: “Dervişlik olaydı taç ile hırka Biz dahi alırdık otuza kırka.” Yunus Emre Hazretleri bu şiirinde dervişliğin dış görünüşe bağlı olmadığını söylemek istemiştir. Sehl bin Abdullah (rahimehullah) sufi kimseyi tanıtırken şöyle demiştir; Sufi bulanıklardan duru olan, ibretlerle dolu, insanlardan Allah-u Teâlâ’ya sığınmış, kendi yanında altın ile çamurun değeri aynı olandır.