Fetânet Nedir? Vâcib Olmasının Delili Nedir?

Fetânet, düşmanı susturmak için ve batıl davalarını yıkmak için peygamberlerde bulunan üstün zeka ve akıldır. وَتِلْكَ حُجَّتُنَٓا اٰتَيْنَاهَٓا اِبْرٰهٖيمَ عَلٰى قَوْمِهٖؕ نَرْفَعُ دَرَجَاتٍ مَنْ نَشَٓاءُؕ اِنَّ رَبَّكَ حَكٖيمٌ عَلٖيمٌ ﴿٨٣﴾ “İşte bunlar, kavmine karşı İbrahim’e verdiğimiz delillerimizdir. Biz dilediğimiz kimselerin derecelerini yükseltiriz. Şüphesiz ki senin rabbin hikmet sahibidir, her şeyi bilmektedir.”129. قَالُوا يَا نُوحُ قَدْ جَادَلْتَنَا فَاَكْثَرْتَ جِدَالَنَا فَأْتِنَا بِمَا تَعِدُنَٓا اِنْ كُنْتَ مِنَ الصَّادِقٖينَ ﴿٣٢﴾ “Dediler ki: “Ey Nûh! Gerçekten bizimle tartıştın ve bizimle (her çeşit ikna yöntemiyle) çok fazla mücadele ettin. (tartışma da bizi yensende sana iman etmeyeceğiz) Eğer doğrulardan isen, bizi tehdit ettiğin azâbı başımıza getir!”130 اُدْعُ اِلٰى سَبٖيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتٖي هِيَ اَحْسَن “Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel öğütle davet et; onlarla en güzel yöntemle tartış.”131Bu âyetler Peygamberlerin fetânet sıfatına delalet etmektedir. Eğer bu deliller için “âyette bahsedilen peygamberler içindir, diğer peygamberleri kapsamaz” denilirse deriz ki; “Bazılarında fetânet’in var olması diğerlerinde de olmasını gerektirir. Düşmanlarını susturmak ve onlarla tartışmaları kazanması için peygamberlerin fetânet sıfatı olması gereklidir.” Velhasıl cümle peygamberler için fetânet şarttır. Nebîler (tebliğ ile emrolunmadıkları) için mutlak fetânet, Resuller için de kâmil bir fetânet vardır.