Ehl-i Sünnet ile Ehli Bid’at’ın Kadere Bakışı Arasında Ne Fark Vardır?

Mesela, bir çocuk müsebbeb, anne ve babası ise sebeptir. Cenâb-ı Hak o çocuğun yaratılmasını o anne ve babadan takdir etmiştir. Cebriye, sebeple müsebbebe ayrı birer kader tevehhüm etmekte, yani ebeveyn ile çocuğu ayrı ayrı nazara almaktadır. Bunun neticesi olarak, dünyaya gelmiş bulunan bir çocuk için; “Madem ki, onun kaderi dünyaya gelmektir; ebeveyni olmasa da o çocuk dünyaya gelirdi.”, gibi batıl bir fikre sapmaktadır. Mu’tezile ise sebeplere tesir vererek, “Ebeveyni olmasaydı o çocuk dünyaya gelmezdi.” gibi yine bâtıl bir fikir ileri sürmektedir. Ehl-i Sünnet âlimleri, kaderin sebeple müsebbebe bir baktığını ve sebeplerin yokluğu farz edildiğinde, müsebbeb için bir şey söylenemeyeceğini ifade etmişlerdir. Yani, yukarıdaki misal için, “Eğer söz konusu ebeveyn olmasaydı çocuk dünyaya gelir miydi?” sorusuna Ehl-i sünnet âlimlerinin cevabı, “Ne olacağı bizce meçhuldür.” şeklindedir. Zira ortada bir vak’a vardır. Söz konusu çocuk, o ebeveynden dünyaya gelmiştir. Ebeveynin yokluğu farz edilince, çocuğun dünyaya gelip gelmeyeceğine nasıl hükmedilecektir? Cenâb-ı Hakk’ın o çocuğu bir başka ebeveynden dünyaya gönderip göndermeyeceği hakkında bir tahmin yürütülemez.