Allah-u Teâlâ İstediği Kişiye Hidâyet eder. Onu Cennetine Ulaştırır. İstediğine Nasip Etmez ve Cehenneme Alır. Her Şey Allah’ın İradesine Bağlıysa Biz Neden İmtihan Oluyoruz, Cennete ve Cehenneme Gidecekleri Biliyorken Dünyada Sınanmak Nedendir, Direkt Cennette veya Cehennemde Olmak Daha Mantıklı Değil mi?

Allah-u Teâlâ’nın âsinin isyanını irade etmesi ve yaratması yani o isyanı belli bir zaman ve mekâna ait kılması, o isyana razı olduğundan değil, ezelde kulun kendi iradesiyle böyle bir isyanı yapacağını bilmesinden ve o ilme muvafık olarak yine ezelde o kul için o isyanı irade etmesinden dolayıdır. Şöyle denilemez; “Allah-u Teâlâ irade etmeseydi, o kul da onu yapmazdı.” Zira; irade sıfatının taallukları ilim sıfatına muvafık olur. Allah-u Teâlâ ilmi ezelisinde o kulun o isyanı yapacağını bilmiştir. Bu durumda irade ilme tabi olarak ona muvafık olmuştur. Böyle olunca, Allah-u Teâlâ ezelde bilmeseydi, o kul da isyan etmezdi şeklinde getirilecek bir itiraz yersiz olacaktır. Çünkü Allah (celle celâluhû) ilim sıfatıyla, başka bir şeyle alakası olmadan malumatı ezelde bilir ve bildiği şeyde kesinlikle onun bildiği gibi olur. Çünkü Allah’ın (celle celâluhû) ilminde yanılma yoktur. Bilmek zorlayıcı bir sıfat değil, olacak olanın üzerindeki örtüyü kaldırıcı keşfedici bir sıfattır. Evet, Allah-u Teâlâ bizim ne yapacağımızı biliyor ama biz kendimizin ne yapacağını bilmiyoruz. Allah-u Teâlâ ne yapabileceğimizi nasıl bir insan olacağımızı, lütfettiği nimetleri nasıl değerlendireceğimizi bildiği halde ortaya koyup bize de göstermek için bizi dünyaya göndermiştir. Göndermiş ki kıyamet günü cezaya uğrayanlar “Allahım (celle celâluhû) bana fırsat verseydin ben oruç tutacak, zekât verecek, büyük hayırlar yapıp iyi bir insan olacaktım.” diye itiraz edemesin. Allah-u Teâlâ böyle bir imkân vermeden insanların bir kısmını cehenneme atsa, diğer kısmını da cennetine koysa, cehenneme gidenler itiraz edebilirdi. Ancak böyle bir imtihandan sonra kıyamet günü cehennemliklerin önlerine amel defterleri konulunca itiraz etmeye mecalleri kalmayacak ve onlara “Bu sizin dünyada yaptıklarınızın karşılığıdır.” denilecek.